Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας Σχολικών Μονάδων

Συναδέλφισσες/φοι,

Η επίθεση που δέχεται, συνολικά, το δημόσιο σχολείο μέσα από τον αντιεκπαιδευτικό νόμο 4692 που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2020 -παρά τις μαζικές αντιδράσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας- συνεχίζεται και στο ΦΕΚ 491/9-1-2021 «Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» με την αξιοποίηση εργαλείων ελέγχου και πειθάρχησης, στην εφαρμογή της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής της κυβέρνησης και της απόδοσης ευθυνών για τα ποικίλα προβλήματα λειτουργίας των σχολείων στην εκπαιδευτική κοινότητα.

Σε μια δύσκολη περίοδο, που οι εκπαιδευτικοί χωρίς κανένα ουσιαστικό μέτρο στήριξης από την πολιτεία πασχίζουν να κρατήσουν «ζωντανή» την εκπαιδευτική διαδικασία, με τα σχολεία να ανοιγοκλείνουν λόγω εξάρσεων της πανδημίας, με τους ίδιους αλλά και μαθητές νοσούντες, με το σύστημα Υγείας να βρίσκεται στα όρια του και με το πρόγραμμα εμβολιασμών να κινείται με αργούς ρυθμούς (πλήρως εμβολιασμένοι το 4% του πληθυσμού), η ανάλγητη ηγεσία του ΥΠΑΙΘ καλεί τα σχολεία στη σύνταξη Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας (ΕΚΛ) για το 2020-21, επιβεβαιώνοντας τη συνεχιζόμενη αδιαφορία της για τα πραγματικά προβλήματα!

Συγκεκριμένα:

Στον Ενδεικτικό ΕΚΛ του ΙΕΠ για τα Δημοτικά Σχολεία και τα Νηπιαγωγεία αναφέρεται ρητά: «Οι εκπαιδευτικοί εκπαιδεύουν τους μαθητές και τις μαθήτριες, σύμφωνα με τους σκοπούς και τους στόχους της εκπαίδευσης και μέσα στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πολιτικής, με την καθοδήγηση των Στελεχών της εκπαίδευσης». Γίνεται ξεκάθαρο ότι ο σχολικός κανονισμός επιδιώκει τη συστηματική επιτήρηση και τον έλεγχο της λειτουργίας του σχολείου και του έργου των εκπαιδευτικών στην καθημερινότητα τους. Απουσιάζει παντελώς η διάθεση ενίσχυσης του ρόλου του σχολείου στη διαμόρφωση υπεύθυνων και σκεπτόμενων πολιτών και προβάλλονται η εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, η τιμωρία και η καταστολή ως παιδαγωγικό μέσο!

Αν και ονομάζεται «εσωτερικός» εμπλέκει στη διαμόρφωσή του «εξωτερικούς» παράγοντες όπως είναι οι Γονείς και ο Δήμος, ενώ ο κανονισμός εγκρίνεται από τους/τις Συντονιστές/-στριες Εκπαιδευτικού Έργου και τους/τις Δ/ντές-ντριες Εκπαίδευσης! Με «Δούρειο Ίππο» την ανάπτυξη ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ(;) δημιουργείται το σχολείο της Αγοράς με την ιδιωτική πρωτοβουλία (φορείς, χορηγούς, εταιρίες κλπ) και την τοπική Αυτοδιοίκηση να καλύπτουν εκπαιδευτικές και χρηματοδοτικές ανάγκες. Και φυσικά, περνά με πλάγιο τρόπο την αξιολόγηση-κατηγοριοποίηση της σχολικής μονάδας, παρά τη καθολική άρνηση της εκπαιδευτικής κοινότητας που συμμετέχει στην απεργία-αποχή με ποσοστά πάνω από 90%.

Επισημαίνουμε βασικά σημεία:

• Δεν αναφέρεται πουθενά ρητά ποιο σώμα ή ποιο όργανο αποφασίζει. Είναι ο/η Δ/ντής-ντρια τους σχολείου, ο Σύλλογος διδασκόντων ή το Σχολικό Συμβούλιο; Στον Ενδεικτικό Εσωτερικό Κανονισμό του ΙΕΠ υπάρχει προτροπή να ορισθεί η «Ταυτότητα και όραμα του σχολείου/Νηπιαγωγείου μας» κάνοντας πιο ξεκάθαρο το πέρασμα στους νόμους της αγοράς.
• Εισηγείται ο/η Δ/ντής-ντρια της σχολικής μονάδας και η απόφαση εγκρίνεται από τον Δ/ντή-ντρια Εκπ/σης και τον/τη Συντονιστή/τρια Εκπαιδευτικού Έργου. Δηλαδή οι «εξωτερικοί αξιολογητές» των σχολείων θα αποφασίζουν και τον επονομαζόμενο «εσωτερικό» κανονισμό τον οποίο μπορούν να απορρίπτουν μέχρι το περιεχόμενό του να ανταποκρίνεται στα προσδοκώμενά τους.
• Συνδέεται με την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας που αρνήθηκε σύσσωμα ο κλάδος. Στον Θεματικό άξονα (9) «Ηγεσία - Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής μονάδας» της Υ.Α. για την Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση, περιλαμβάνεται ως δείκτης αξιολόγησης η «Διασφάλιση της εφαρμογής του σχολικού κανονισμού» ενώ μια ακόμα σειρά δεικτών συνδέονται με το περιεχόμενο του ΕΚΛ που ορίζεται από την Υ.Α. Συγκεκριμένα: Θεμ.άξονας (1) «εφαρμογή καινοτόμων προγραμμάτων».. «απόκτηση δεξιοτήτων ζωής (ήπιες δεξιότητες)». Θεμ.άξονας (3) «λήψη μέτρων πρόληψης και παρέμβασης σχολικής βίας και εκφοβισμού». Θεμ.άξονας (5) «πρόληψη/περιορισμός περιστασιακών απουσιών των μαθητών» Θεμ.άξονας (6) «διαμόρφωση τρόπων διαχείρισης εντάσεων και συγκρούσεων μεταξύ μαθητών». Θεμ.άξονας (7) «έμφαση στην πρόληψη και τήρηση κανόνων στις σχέσεις μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών». Θεμ.άξονας (10) «προστασία και αξιοποίηση σχολικών χώρων και υποδομών».
• Επιβάλλεται η διαρκής αναζήτηση «σεμιναρίων» από διάφορους φορείς, εκτός ωραρίου! Στον Ενδεικτικό ΕΚΛ του ΙΕΠ αναφέρει ότι: «οι εκπαιδευτικοί ανανεώνουν και εμπλουτίζουν τις γνώσεις τους, σχετικά με τα διάφορα γνωστικά αντικείμενα και τις επιστήμες της αγωγής τόσο μέσω των διάφορων μορφών επιμόρφωσης και επιστημονικής παιδαγωγικής καθοδήγησης, που παρέχονται θεσμικά από το σύστημα της οργανωμένης εκπαίδευσης, όσο και με την αυτοεπιμόρφωση.»
• Διαμορφώνει πλαίσιο πειθάρχησης και καταστολής θεσμοθετώντας για πρώτη φορά, μετά από δεκαετίες, την τιμωρία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση! Το ΦΕΚ προβλέπει ότι «Τα σχολικά παραπτώματα θα αντιμετωπίζονται από το σχολείο, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και με γνώμονα την αρχή ότι η κατασταλτική αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων πρέπει να είναι η τελευταία επιλογή, χωρίς όμως να αποκλείεται ως παιδαγωγικό μέτρο». Ποια κατασταλτικά μέτρα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία για το νηπιαγωγείο και το δημοτικό σχολείο; Σχεδιάζεται κάποια επαναφορά της τιμωρίας ή/και νομοθέτηση νέων ποινών από το Υπουργείο Παιδείας;
• Μιλάμε για σχολείο ή μήπως για στρατώνα; Με ποιο σκεπτικό ο νομοθέτης ορίζει ως παιδαγωγική αντιμετώπιση την εγκατάλειψη ενός νηπίου ή μαθητή/μαθήτριας και την απομόνωσή τους (το πρώτο δίωρο!) σε «καθορισμένο χώρο»; Ποιος θα χρεωθεί άραγε τη φύλαξη αργοπορημένων μαθητών; Η ανευθυνότητα και η πλήρης άγνοια της σχολικής καθημερινότητας και του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου σε όλο της το μεγαλείο!

Συμπέρασμα:

Ο ΕΚΛ που προωθείται με το ΦΕΚ 491/9-1-2021 έχει οργανική σχέση με την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας καθώς το περιεχόμενό του ορίζεται από τους αξιολογητές. Αποτελεί κομμάτι της προσπάθειας επιβολής της από το παράθυρο με ένα προκαθορισμένο πλαίσιο ελέγχου, πειθάρχησης και καταστολής συμπεριφορών που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από κανέναν εκπαιδευτικό. Δε στοχεύει στην αυτονομία της σχολικής μονάδας αλλά στο βαθμό εξάρτησή της από «εξωτερικούς» παράγοντες. Είναι μια «συμφωνία» που απαλλάσσει το κράτος από την ευθύνη για τα προβλήματα των σχολείων (προβλήματα υποδομών και ποιότητας σχολικού χώρου, ελλείψεις εκπαιδευτικών και ειδικού προσωπικού, καθαριότητας, διοργάνωσης εκπαιδευτικών προγραμμάτων που μπορεί να έχουν και οικονομικό κόστος κτλ) μετακυλίοντας τη στις πλάτες εκπαιδευτικών και μαθητών.

Ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. Λακεδαίμονος «Ο ΠΛΗΘΩΝ» εκτιμά ότι ο ΕΚΛ της Υ.Α. (ΦΕΚ 491-9/12021) πρέπει να απορριφθεί από το εκπαιδευτικό κίνημα ως συστατικό μέρος του αυταρχικού σχολείου της αξιολόγησης και της πειθάρχησης.

• Απαιτούμε την άμεση απόσυρσή του.
• Κανένα σχολείο να μην προστρέξει στη σύνταξη του «εσωτερικού κανονισμού» αφού δεν υπάρχει καταληκτική ημερομηνία.
• Να μην υιοθετηθούν οι αναχρονιστικοί και αντιεπιστημονικοί ΕΚΛ του ΙΕΠ και να μελετηθούν όλες οι αρνητικές επιπτώσεις λαμβάνοντας υπ΄ όψη την κείμενη νομοθεσία.
• Οι σύλλογοι διδασκόντων με βάση την παιδαγωγική ευθύνη για τη λειτουργία του σχολείου και την υπεράσπιση των μορφωτικών δικαιωμάτων των μαθητών/-τριών θα συνεχίσουν να καθορίζουν το πλαίσιο δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας όπως εφαρμόζεται χρόνια τώρα.
• Η ΔΟΕ έχει την ευθύνη και πρέπει άμεσα να ορίσει τα βήματα αποτροπής εφαρμογής του περιεχομένου της ΥΑ για τον ΕΚΛ.

Το Δ.Σ.